(Yasa)(Người thanh niên đầu tiên xuất gia theo Phật và trở thành vị thánh tăng thứ sáu của tăng đoàn)

MƯỜI VỊ ĐỆ TỬ LỚN CỦA PHẬT 
Nguyên tác Hán Văn: Tinh Vân Pháp Sư – Việt dịch: Cư Sĩ Hạnh Cơ
và biên soạn phần Phụ Lục – Hiệu đính: Nữ Cư Sĩ Tịnh Kiên
Chùa Liên Hoa, Hội Cư Sĩ Phật Giáo Orange County xuất bản 2005

PHỤ LỤC
(Do cư sĩ Hạnh Cơ biên soạn thêm)

Tôn giả DA XÁ

(Yasa)(Người thanh niên đầu tiên xuất gia theo Phật và trở thành vị thánh tăng thứ sáu của tăng đoàn)

Sau khi hóa độ cho năm vị tì kheo nhóm Kiều Trần Như đều chứng được quả thánh, đức Phật vẫn cư trú tại vườn Lộc Uyển để tiếp tục hướng dẫn họ cho thật vững vàng trong việc hành đạo.

Một buổi sáng sớm, khi đang đi thiền hành dọc theo bờ sông, đức Phật bỗng thấy một chàng thanh niên đang từ xa đi lại. Ngài liền ngồi xuống trên một tảng đá. Chàng thanh niên có vẻ như đang hốt hoảng, tâm thần bất định. Chàng đã tới gần tảng đá Phật đang ngồi mà vẫn không thấy Phật, miệng cứ lẩm bẩm: “Thật là đáng sợ! Thật là ghê tởm!”. Ngài liền lên tiếng: “Nơi đây không có gì đáng sợ. Nơi đây không có gì đáng ghê tởm. Hỡi này chàng trai trẻ! Hãy đến đây! Hãy ngồi xuống dây, Như Lai sẽ giảng giáo pháp cho con.

Chàng thanh niên giật mình đứng lại, định thần nhìn kĩ, thì thấy Phật đang ngồi trên tảng đá, dáng vẻ thật thảnh thơi, ung dung, trầm tĩnh. Bị chinh phục hoàn toàn bởi giọng nói và dáng vẻ ấy của Ngài, chàng liền cởi bỏ giày ra, đến trước Phật, lạy xuống và ngồi lại một bên. Hỏi ra thì chàng chính là Da Xá, con của một vị trưởng giàu có vào bậc nhất nhì ở thành Ba La Nại (Varanasi – Baranasi). Da Xá đã sinh ra và lớn lên trong khung cảnh giàu sang, đầy xa hoa nhung lụa. Cha mẹ cưng chiều, đã cấp cho chàng các phương tiện cao sang để hưởng một cuộc sống đầy đủ những thú vui vật chất. Bỗng một hôm, sau một buổi tối vui chơi thỏa thích cùng bạn bè, có ăn uống, đàn địch, múa hát, gái đẹp, chàng đã thức dậy thật sớm vào lúc nửa khuya. Nhìn thấy cảnh tượng các vũ nữ, các nàng hầu thiếp của chàng nằm ngủ ngổn ngang bừa bãi, phơi bày những chân tướng không đẹp đẽ gì của họ, chàng bỗng thấy lợm giọng. Chàng thấy ghê tởm cuộc sống trác táng của chàng bấy lâu. Chàng cảm thấy sợ sệt những cám dỗ của vật chất hèn hạ. Nhà cao cửa rộng, châu báu bạc tiền, gái đẹp hầu xinh, đối với chàng lúc bấy giờ, chỉ là những hình ảnh xấu xa, những hang tối buồn thảm, những quỉ ma phá hoại. Chàng nhờm chán, không còn cảm thấy lạc thú gì để tiếp tục sống trong khung cảnh ấy nữa. Bởi vậy, tuy trời vẫn còn tối đất, chàng đã khoác áo bỏ nhà trốn đi. Với tâm trạng ghê tởm, kinh sợ và đau khổ, chàng cứ bước đi mà không định sẽ đi về đâu. Một cách tình cờ, chàng đã đi về hướng vườn Lộc Uyển, và được gặp Phật.

Biết rõ tâm ý của Da Xá, Phật đã giảng cho chàng nghe về giới hạnh, về những tai hại của năm dục, về phước đức cao quí của sự xuất gia … Dần dần Ngài đạy đến giáo lí Bốn Sự Thật. Da Xá vốn là một chàng trai thông minh, tâm ý lại đang có sự thay đổi thuận tiện, nên chàng đã tiếp thu một cách mau lẹ và trọn vẹn tất cả những lời Phật dạy. Chàng cảm thấy sung sướng và phấn khởi vô cùng; trái ngược hẳn với tâm trạng sầu khổ, tuyệt vọng của chàng vừa mới trước đó. Chàng liền quì xuống dưới chân Phật, và xin làm đệ tử xuất gia của Ngài. Đức Phật chấp thuận, giới thiệu chàng với năm vị tì kheo đệ tử của Ngài, rồi giao chàng cho tôn giả Kiều Trần Như để xuống tóc, khóac y và chỉ dạy cho nếp sống căn bản của đời sống xuất gia.

Chiều hôm đó, khi thân phụ của Da Xá đi tìm con, đến vườn Lộc Uyển gặp Phật, cũng được Phật hóa độ. Lúc đó Da Xá đứng hầu sau lưng Phật, nghe Phật giảng pháp cho thân phụ, tức thì, Da Xá chứng quả A la hán; trở thành vị đệ tử tì kheo thứ sáu chứng quả thánh của Phật từ sau ngày Ngài thành đạo.

Tin Da Xá xuất gia theo Phật được loan truyền mau chóng đến các bạn hữu. Một hôm, bốn người bạn thân nhất của tôn giả tìm đến vườn Lộc Uyển thăm hỏi, và tỏ ý muốn noi gương tôn giả. Tôn giả hướng dẫn các bạn đến yết kiến Phật. Cả bốn chàng thanh niên đều được Phật thu nhận cho xuất gia. Sau khi nghe pháp, vả bốn vị đều chứng quả thánh. Vậy là, vào lúc ấy, tăng đoàn đã có mười vị A la hán.

Bạn bè của tôn giả Da Xá còn có đến hơn trăm người, đều là con cháu của các gia đình quyền quí, danh vọng ở trong thành phố, đều được mọi người kính trọng. Khi nghe tin Da Xá và bốn người bạn thân nhất của tôn giả đã theo Phật xuất gia, họ cũng rủ nhau tiến về vườn Lộc Uyển để thăm hỏi. Tôn giả Da Xá đã đưa tất cả các bạn vào yết kiến Phật. Sau khi nghe Phật giảng pháp, năm mươi trong số hơn một trăm chàng thanh niên ấy, tự thấy không có gì vướng bận, đã xin Phật cho xuất gia. Qua thời gian tu tập tinh chuyên, cả năm mươi người đều chứng A la hán.Tới đây, sau hai tháng từ khi Phật thành đạo, tăng đoàn của Phật đã tăng lên đến sáu mươi vị tì kheo. Sau một thời gian tu tập cần mẫn, các ngài đều đạt đến trí tuệ siêu việt, vững chải trên khả năng hóa đạo, và tự tại trên con đường giải thoát. Đức Phật liền phái các ngài, như là những vị sứ giả đầu tiên của Ngài, bắt đầu lên đường hành hóa, gieo trồng hạt giống bồ đề ở khắp bốn phương.

 

Xem thêm https://tamhoc.org/2021/11/29/vi-cu-si-dau-tien-dac-qua-a-la-han/

 

 

từ 1 nguồn khác

TÔN GIẢ DA XÁ (YASA)
“ĐỨC HẠNH CAO QUÝ”
Trong suốt cuộc đời giáo hóa của mình, Tôn giả Da Xá vẫn thường về bên Đức Thế Tôn và Tăng đoàn mỗi khi có dịp.
Ngài là bậc A La Hán với những đức hạnh tuyệt vời. Đối với các vị Tỳ kheo, Ngài luôn là người huynh trưởng khả kính. Ngài thương yêu, chỉ bảo ân cần và sâu sắc giúp cho chư Tăng tiến bộ nhanh trên con đường tu học. Đối với dân chúng, Ngài là vị Thánh Tăng tràn đầy từ bi và trí tuệ, đã cứu giúp vô số chúng sinh vượt qua khó khăn và đưa họ đến với chánh pháp.
Tôn giả Da Xá có hạnh nguyện thường dùng thần thông một cách kín đáo để hóa độ. Nhờ vậy, rất nhiều chúng sinh đã trở về nương tựa nơi Tam Bảo. Trước uy đức và thần lực phi thường của Ngài, ngay cả những kẻ xấu ác cũng được cảm hóa.
Đặc biệt, niềm thương kính và biết ơn sâu nặng của Ngài dâng lên Đức Thế Tôn là không thể tính kể. Lần nào có cơ hội, Tôn giả Da Xá cũng nhân đó để thể hiện tấm lòng của mình dâng lên Đức Bổn Sư.
Trong dịp cùng Thế Tôn và Tăng đoàn trở về kinh thành Ca Tỳ La Vệ (Kapilavatthu), Ngài một mình âm thầm bay đến khu vườn Lâm Tỳ Ni (Lumbini) , dùng đạo nhãn chiêm ngưỡng lại giờ phút thiêng liêng Đức Thế Tôn đến với trần gian. Chứng kiến khoảnh khắc nhiệm màu ấy, Ngài xúc động quỳ xuống đảnh lễ thật lâu trước cây Ưu Đàm nở rộ hoa, làm cho cả đất trời cũng nghiêng mình trước lòng thành của vị Thánh đệ tử.
Trong những cuộc đàm luận giữa các vị Thánh Tăng, Ngài luôn dùng những ngôn từ cao quý nhất để tán thán công đức và trí tuệ của Đức Thế Tôn. Những lời tán thán vĩ đại chỉ có thể xuất phát từ trí tuệ và đức hạnh sáng ngời của một bậc Thánh vô ngã.
_ Kính Bạch Đức Thế Tôn, công đức của Thế Tôn là vô lượng vô biên, đã cho chúng con sự quý giá tột cùng của quả vị A La Hán giải thoát. Chúng con có đốt thân này đến vô lượng kiếp để cúng dường cũng không đền đáp được ân nghĩa vô hạn ấy.
_ Kính Bạch Đức Thế Tôn, dù cho sông có cạn, núi có mòn, đại địa này có tiêu tan, hư không có biến mất thì lòng tôn kính của con đối với Thế Tôn mãi mãi không bao giờ thay đổi. Dù con có mất đi tất cả, mất đi cả thân mạng này chăng nữa thì mãi mãi trong trái tim con không bao giờ mất đi lòng tôn kính Người đến vô cùng vô tận…
(Trích “Thánh độ mệnh – Tôn giả Da Xá” trang 13, 14, 15)