Chú Giải Kinh Pháp Cú Quyển IV

Phẩm Bà La Môn: Tích Trưởng Lão Revata

“Yodha puññaṃ ca pāpaṃ
Ca ubho saṅgam upaccagā
Asokaṃ virajaṃ suddhaṃ
Tamahaṃ brūmi brāhmaṇaṃ”.

“Người sống ở đời nầy
Không nhiễm cả thiện ác
Không sầu sạch không bụi
Ta gọi Bà-la-môn”.

Đức Thế Tôn ngự tại Jetavana, đề cập đến Trưởng lão Revata, Ngài thuyết lên kệ ngôn nầy.

Câu chuyện nầy được giải rộng trong kệ ngôn:

– “Gāme vā yadi varaññe…” (PC.98). Thật vậy, câu chuyện ấy được chư Tỳ khưu bàn luận cùng nhau rằng:

– Thật kỳ diệu thay, một Sadi có nhiều lợi đắc như thế, một vị mà có thể kiến tạo 500 ngôi Tịnh thất cho cả 500 vị Tỳ khưu được.

Bậc Đạo Sư ngự đến phán hỏi rằng:

– Nầy chư Tỳ khưu, các ngươi đang bàn luận về vấn đề gì thế?

– Bạch Thế Tôn với câu chuyện như thế…

– Nầy chư Tỳ khưu! Thiện hay ác con Như Lai chẳng còn nữa, cả hai thiện ác ấy, con Như Lai đã thoát ly.

Rồi Ngài tuyên thuyết rằng:

“Người sống ở đời nầy. Không nhiễm cả thiện ác. Không sầu sạch không bụi. Ta gọi Bà-la-môn”.

CHÚ GIẢI:

Ubho: nghĩa là thoát ly cả hai điều thiện ác.

Saṅgam: là các phiền não khác với ái…

Upaccagā: tức là đã vượt khỏi. Có lời giải rằng: Không còn sầu muộn là do không có luân hồi làm nhân. Gọi là không ô nhiễm là do không có tham ái bên trong, gọi là thanh tịnh là do không có phiền não tùy miên. Người ấy, Như Lai gọi là Bà la môn.

Dút Pháp thoại nhiều người chứng đắc quả Thánh.

Dịch Giả Cẩn Đề
Sadi lậu tận Ly Bà Đa,
Được sự tán dương của Tăng già,
Cất cốc giữa rừng keo hẻo lánh
Hộ năm trăm chúng với Phật Đà,
Phật dạy: Con người đã thoát ly,
Hai bên tội phước, chấp làm chi,
Sadi vô cấu, vô ưu tịnh,
Ta gọi Bà la môn vô ưu tịnh.
DỨT TÍCH TRƯỞNG LÃO REVATA