TRUNG BỘ KINH – BÀI KINH SỐ 110
Tiểu kinh Mãn Nguyệt
- TOÁT YẾU
Cùlapunnama Sutta.
The Shorter Discourse on the Full-moon Night. The Buddha explains the differences between an “untrue man” and a “true man”.
[Bản kinh ngắn thuyết vào đêm rằm. Phật giảng sự khác biệt giữa một người bất chính và một người chân chính.]
- TÓM TẮT
Phật ở Ðông viên, giảng đường Lộc mẫu, vào ngày rằm bố tát dạy chúng tỷ kheo về chính và bất chính.
- Người bất chính (asappurisa [1]) không thể biết được một người là bất chính hay chân chính. Người bất chính là kẻ đầy đủ pháp bất chính; giao du với người bất chính, suy tư như người bất chính, nói năng như người bất chính, hành động bất chính, có tà kiến, bố thí một cách bất chính. Ðầy đủ pháp bất chính là: bất tín, vô tàm, vô quý, ít nghe, biếng nhác, thất niệm, liệt tuệ. Giao du với người bất chính là làm bạn với những kẻ có các pháp bất chính như trên. Suy tư bất chính là nghĩ những việc tự hại, hại người, hại cả hai. Nói năng bất chính là nói láo, hai lưỡi, ác khẩu, vô ích. Hành động bất chính là sát sinh, tà hạnh trong các dục. Tà kiến là tuyên bố không có bố thí và quả báo, thiện ác không có kết quả, không có đời này đời sau, các loại hóa sanh, ở đời không có sa môn, bà la môn tự chứng thánh trí và truyền dạy lại. Bố thí bất chính là không tự tay bố thí, bố thí một cách vô lễ, không nghĩ kỹ, bố thí vật không cần, bố thí không nghĩ tương lai. Người đầy đủ pháp bất chính như vậy, sau chết sanh vào cảnh giới của kẻ bất chính là địa ngục hoặc bàng sanh.
- Người chân chính thì có thể biết được một người khác là chân chính hay bất chính. Người chân chính là người đầy đủ chính pháp, giao du các bậc chân chính, suy nghĩ chân chính, có chính kiến, bố thí chân chính. Và “chân chính” thì ngược lại với những gì là bất chính nói trên.
III. CHÚ GIẢI
- Asappurisa, Kinh sớ chú thích là pàpapurisa, một kẻ xấu ác.
- PHÁP SỐ
- KỆ TỤNG
- Thế Tôn dạy chúng ta
Về chính và bất chính
Kẻ bất chính khó phân
Người chính với kẻ tà.2. Bất chính là một người
Ðầy đủ pháp bất chính
Giao du kẻ ác nhân
Nghĩ nói làm đều quấy.3. Bố thí cũng phi chân
Trong cách cho, vật thí.
Khi thân hoại mạng chung
Ðọa bàng sanh ngạ quỷ.4. Pháp bất chính nghĩa là
Không tin, không hổ thẹn
Ít nghe và lười biếng
Thất niệm lại ngu đần.5. Giao du kẻ bất chính
Là thường kết bạn thân
Với những người có đủ
Pháp bất chính như trên.6. Suy tư cùng toan tính
Ðều tự hại, hại người
Hoặc hại đến cả hai
Là tư duy bất chính.7. Nói dối, ác, ly gián
Hai lưỡi và phù phiếm
Sát sinh, trộm, tà dâm
Là nói làm bất chính.8. Bố thí không chính chân
Không tự tay, vô lễ
Ðem cho vật không cần
Không nghĩ đến tương lai.9. Có tà kiến nghĩa là
Bác bỏ nghiệp và quả
Phủ nhận đời này, sau
Thánh nhân và cha mẹ.10. Một con người chân chính
Biết kẻ chính người tà
Ðầy đủ pháp chính chân
Giao du người hiền thiện.11. Tín tàm quý đa văn
Tinh cần niệm và tuệ
Ðây gọi là chính pháp
Theo chính ấy, bạn hiền.12. Nghĩ chính: không tự hại
Hoặc hại đến mình, người
Nói chính: không hai lưỡi
Lời dối, thô, phù phiếm.13. Chính kiến tin nhân quả
Có cha mẹ, thánh nhân
Sự bố thí chính chân:
Tự tay cho vật cần.14. Một con người chân chính
Ðầy đủ pháp chính chân
Nghĩ, nói, làm đều tốt
Mạng chung sinh cõi lành.
-ooOoo-